Pages

Monday, March 25, 2013

Η αγροτιά είναι τάξη ή στρώμα; Ποιά είναι η διαφορά της από τα μεσαία στρώματα; Υπάρχει μικροαστική τάξη; Ποιά η σχέση μικροαστών και μεσαίων στρωμάτων; Οι μικροαστοί υπάγονται στα μεσαία στρώματα;

Σε κάθε ταξική εκμεταλλευτική κοινωνία υπάρχουν δυο βασικές τάξεις. Οι τάξεις αυτές ονομάζονται βασικές, γιατί χωρίς αυτές δεν είναι δυνατόν να υπάρχει ο κυρίαρχος στην κοινωνία αυτή τρόπος παραγωγής. Τέτιες τάξεις στον καπιταλισμό είναι η αστική τάξη και η εργατική τάξη.
Δίπλα στις βασικές υπάρχουν και μη βασικές τάξεις, που η ύπαρξή τους καθορίζεται από το γεγονός ότι, στην κοινωνία αυτή, εκτός από τον κυρίαρχο τρόπο παραγωγής, δρουν και άλλα οικονομικά συστήματα.

Η αγροτιά ήταν μια από τις δυο βασικές τάξεις του φεουδαρχικού συστήματος. Την άλλη την αποτελούσαν οι φεουδάρχες, οι τσιφλικάδες. Με το πέρασμα στον καπιταλισμό η αγροτιά μετατρέπεται από βασική σε μη βασική τάξη, γίνεται ανομοιογενής, διαφοροποιείται ταξικά και μειώνεται αριθμητικά. Στο προτσές της διαφοροποίησής της εκκρίνει, από τη μια μεριά, μάζες προλεταρίων και, από την άλλη μεριά, εκμεταλλευτές πλουσιοχωρικούς, την αστική τάξη του χωριού. Επομένως στον καπιταλισμό η αγροτιά αποτελεί μη βασική διαρρέουσα, φθίνουσα τάξη.
Στην πολιτική ορολογία χρησιμοποιούνται οι λέξεις αγρότες, αγροτιά, που αγκαλιάζουν όλους τους αγρότες: φτωχούς, μεσαίους, πλούσιους. Χρησιμοποιείται επίσης η έκφραση εργαζόμενη αγροτιά που είναι ταυτόσημη με τη φτωχομεσαία αγροτιά.
Στην αυστηρά επιστημονική ορολογία, όταν λέμε αγροτική τάξη, εννοούμε μόνο την εργαζόμενη, τη φτωχομεσαία αγροτιά, γιατί οι πλούσιοι αγρότες σαν εκμεταλλευτές αποτελούν ιδιαίτερο στρώμα της αστικής τάξης και για αυτό λέγονται αστική τάξη του χωριού.
Ο όρος μικροαστική τάξη έχει ευρύτερο περιεχόμενο. Αγκαλιάζει όλους γενικά τους μικρονοικοκυραίους, τους μικρούς παραγωγούς της πόλης και του χωριού, καθώς επίσης και άλλα στρώματα που κατέχουν ανάλογη με αυτούς, δηλαδή ενδιάμεση, θέση στην κοινωνία. Πιο συγκεκριμένα συμπεριλαμβάνει την αγροτική τάξη (εργαζόμενη αγροτιά), τους χειροτέχνες, βιοτέχνες, επαγγελματίες, μικρέμπορους και τ' άλλα μεσαία στρώματα της πόλης, τόσο τα παληά όσο και τα νέα. Φυσικά και η τάξη αυτή στο σύνολο της είναι μη βασική. Τις συνθήκες ύπαρξης, τα συμφέροντα, τους σκοπούς, τη ψυχολογία αυτής ακριβώς της τάξης εκφράζει η μικροαστική ιδεολογία. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι ο όρος μικροαστική τάξη. αν και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από μερικούς μαρξιστές  λενινιστές επιστήμονες και συγγραφείς, έχει κάπως παλιώσει. Όσοι όμως χρησιμοποιούν τον όρο μικροαστική τάξη, ονομάζουν την αγροτιά στρώμα η μεσαία στρώματα του χωριού. Και αυτό είναι αυτονόητο, γιατί μια τάξη μπορεί να αναλύεται σε διάφορα στρώματα ή ομάδες, δεν μπορεί όμως ν' αποτελείται από τάξεις.
Σήμερα οι επικρατέστεροι όροι είναι αγροτική τάξη ή εργαζόμενη αγροτιά και μεσαία στρώματα της πόλης. Η σύγχρονη αυτή ορολογία έχει το πλεονέκτημα ότι εκφράζει καλύτερα τις ιδιομορφίες και τις διαφορές που παρουσιάζουν η αγροτιά και τα μεσαία στρώματα της πόλης uno την άποψη του είδους της εργασίας, της ψυχολογίας, του μορφωτικού  πολιτιστικού επιπέδου κλπ. κλπ.
Από τα παραπάνω βγαίνει καθαρά ότι τα μεσαία στρώματα της πόλης είναι και αυτά μικροαστικά στρώματα, ανήκουν στην ευρύτερη κοινωνική κατηγορία: «μικροαστική τάξη».

Δημήτρη Σάρλη "Η εργατική τάξη και ο ρόλος της στη σημερινή ελληνική κοινωνία"  έκτη έκδοση  Σύγχρονη Εποχή 1987

No comments:

Post a Comment