Η αγροτιά είναι τάξη ή στρώμα; Ποιά είναι η διαφορά της από τα μεσαία στρώματα; Υπάρχει μικροαστική τάξη; Ποιά η σχέση μικροαστών και μεσαίων στρωμάτων; Οι μικροαστοί υπάγονται στα μεσαία στρώματα;

Σε κάθε ταξική εκμεταλλευτική κοινωνία υπάρχουν δυο βασικές τάξεις. Οι τάξεις αυτές ονομάζονται βασικές, γιατί χωρίς αυτές δεν είναι δυνατόν να υπάρχει ο κυρίαρχος στην κοινωνία αυτή τρόπος παραγωγής. Τέτιες τάξεις στον καπιταλισμό είναι η αστική τάξη και η εργατική τάξη.
Δίπλα στις βασικές υπάρχουν και μη βασικές τάξεις, που η ύπαρξή τους καθορίζεται από το γεγονός ότι, στην κοινωνία αυτή, εκτός από τον κυρίαρχο τρόπο παραγωγής, δρουν και άλλα οικονομικά συστήματα.

Πού ανήκουν ταξικά οι δημόσιοι υπάλληλοι και τα άτομα που απασχολούνται σε κρατικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις;

Από την άποψη του καθορισμού της αντικειμενικής ταξικής θέσης ενός ατόμου δεν έχει σημασία το αν απασχολείται σε ιδιωτική ή κρατική επιχείρηση ή στον κρατικό μηχανισμό. Αυτό που κρίνει είναι οι παράγοντες που αναφέρθηκαν στη διάλεξη, δηλαδή θέση στο σύστημα, σχέση προς τα μέσα παραγωγής κλπ. Με βάση αυτούς τους καθοριστικούς αντικειμενικούς παράγοντες, οι δημόσιοι υπάλληλοι και τα άτομα, που απασχολούνται σε κρατικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις, στο συντριπτικά μεγάλο μέρος τους ανήκουν στην εργατική τάξη. Οι υπόλοιποι ανήκουν στα μεσαία στρώματα της πόλης, εκτός από έναν μικρό αριθμό που ανήκει στην αστική τάξη.

Δημήτρη Σάρλη "Η εργατική τάξη και ο ρόλος της στη σημερινή ελληνική κοινωνία"  έκτη έκδοση  Σύγχρονη Εποχή 1987

Ποια η διαφορά μεταξύ βιομηχανικού και εργοστασιακού προλεταριάτου;

Η έννοια «εργοστασιακό προλεταριάτο» είναι στενότερη από την έννοια «βιομηχανικό προλεταριάτο» και συμπεριλαμβάνεται σ' αυτήν. Όπως το λέει και η ίδια η λέξη. εργοστασιακό προλεταριάτο είναι μόνο αυτό που εργάζεται στα εργοστάσια. Ο όρος βιομηχανικό προλεταριάτο σαν ευρύτερος συμπεριλαμβάνει: α) το εργοστασιακό προλεταριάτο, β) το προλεταριάτο της εξορυκτικής βιομηχανίας, γ) το προλεταριάτο που ασχολείται με την παραγωγή και διανομή ηλεκτρισμού και φωταερίου, και δ) τους οικοδόμους, όχι βέβαια όλους, αλλά αυτούς που χρησιμοποιούν μηχανικά μέσα και κατασκευάζουν σχετικά μεγάλα έργα και κτίρια.

Δημήτρη Σάρλη "Η εργατική τάξη και ο ρόλος της στη σημερινή ελληνική κοινωνία"  έκτη έκδοση  Σύγχρονη Εποχή 1987

Ο όρος «εργατοϋπάλληλοι» είναι σωστός και γιατί;

Ασφαλώς είναι σωστός, γιατί αποτελεί μια άλλη ονομασία του συνόλου της εργατικής τάξης και ταυτόχρονα μας λέει ότι και οι εργάτες, δηλαδή τα άτομα που κάνουν σωματική εργασία και παίρνουν ωριαίο ή ημερήσιο μισθό, και οι υπάλληλοι, δηλαδή τα άτομα που κάνουν σωματική ή πνευματική εργασία και παίρνουν μηνιαίο μισθό, έχουν ταξικά την ίδια θέση. Εξυπακούεται όμως ότι επειδή με αυτή ακριβώς τη σημασία του έχει καθιερωθεί στη χώρα μας, ο όρος αυτός αγκαλιάζει όχι όλους ανεξαιρέτως τους υπαλλήλους, αλλά μόνο αυτούς που ανήκουν στην εργατική τάξη ή βρίσκονται πάρα πολύ κοντά της

Δημήτρη Σάρλη "Η εργατική τάξη και ο ρόλος της στη σημερινή ελληνική κοινωνία"  έκτη έκδοση  Σύγχρονη Εποχή 1987

Ποιο είναι καθοριστικό για το αν ένας διανοούμενος ανήκει στην εργατική τάξη: η προέλευση του, η ιδεολογία του (μαρξισμός - λενινισμός) ή η θέση του στην κοινωνία;

Η κοινωνική προέλευση αποτελεί ασφαλώς σημαντικό παράγοντα, που μπορεί ν' ασκήσει επίδραση από πολλές απόψεις (νοοτροπία, πολιτική συμπεριφορά, ηθικές αντιλήψεις κλπ.). Δεν είναι όμως σε θέση να παίξει καθοριστικό ρόλο στον προσδιορισμό της ταξικής θέσης των διανοουμένων. Η προέλευση αφορά το παρελθόν και όχι το παρόν, γι' αυτό η αναγωγή της σε καθοριστικό παράγοντα είναι επιστημονικά εσφαλμένη. Για να φανεί ο εσφαλμένος και επικίνδυνος χαρακτήρας μιας τέτιας αναγωγής, είναι αρκετό ν' αναφερθεί το γεγονός ότι υπάρχουν διανοούμενοι με προλεταριακή ή μικροαστική προέλευση που ανήκουν στην αστική τάξη, όπως, αντίθετα, υπάρχουν και διανοούμενοι με μικροαστική ή καμιά φορά και αστική προέλευση που ανήκουν στην εργατική τάξη.